‘Hoe stop ik nu met dieetdenken?’ Deze vraag krijg ik ontzettend vaak van mensen die willen afvallen maar niet willen diëten.

Bekende dieetgedachten zijn bijvoorbeeld:

‘Ik mag geen gebak, want ik moet afvallen’.
‘Ik moet geen friet meer eten, want dan val ik niet af’.
‘Ik moet naar de sportschool, anders val ik niet af.’
‘Als ik koolhydraten eet, word ik dik’.

Misschien herken je wel een aantal van deze gedachten.

Dieetdenken roept een heel onprettig gevoel bij ons op. Veel mensen die willen afvallen, hebben meer last van de gedachten die ze over afvallen en hun eetkeuzes hebben, dan van het maken van die eetkeuze zelf 😉.

Dat komt, omdat de gedachten die je bij de eetkeuze hebt, het gevoel dat het je geeft bepaalt. En dieetgedachten zijn vaak strenge regels. Deze regels sluiten je als het ware op in een keurslijf waardoor je het gevoel krijgt dat je geen vrije keuze meer hebt.

Dieetgedachten kunnen daardoor een flinke belemmering zijn als je je gedrag wil volhouden. Want als mens streven we van nature naar vrijheid in ons handelen. De belemmering is dus meestal niet de actie die je doet, bijv. taart afslaan, maar de gedachten die je hebt over, in dit geval, taart afslaan.

Dieetdenken onstaat vaak door het volgen van diëten en het hanteren van hele strenge eetregels voor jezelf.

Ik ben ervan overtuigd dat diëten en strenge eetregels je niet helpen om blijvend een gezonde relatie met eten te ontwikkelen. Sterker nog. Ze belemmeren je om nieuw gedrag blijvend vol te houden. En om na het afvallen op gewicht te blijven, heb je ‘een nieuw normaal’ nodig. Zonder zo’n ‘nieuw normaal’ blijf je worstelen met afvallen en aankomen. Omdat je ‘oude normaal’ niet slank genoeg was.

Doel van eetregels

We hebben vaak regels voor onszelf, omdat regels ons houvast geven. Regels scheppen duidelijkheid. En als duidelijk is wat je te doen hebt, kan dat veilig voelen. Daarom vinden veel mensen in eerste instantie een dieet ook fijn.

Het dieet geeft aan wat je wel en niet mag eten. En zolang jij eet wat het dieet voorschrijft val je af.

Maar de praktijk is dat we ons maar een bepaalde periode aan die regels kunnen of willen houden. En daarmee wordt een regel die eerst houvast gaf een obstakel. We kunnen of willen ons niet meer aan die regels houden. Maar we voelen ons ook niet vrij om ze los te laten. Want dan vallen we niet meer af of komen we weer aan.

Het gaat wringen

En zo gaat het wringen. En juist dat het gaat wringen maakt dat we eetkeuzes in een andere context gaan plaatsen. Wat eerst een goed idee leek, vinden we nu lastig. We willen best een keer taart afslaan, maar als het altijd moet, dan worden we opstandig. We vinden het niet prettig meer om iedere keer taart af te slaan. Waardoor taart afslaan niet meer iets wordt wat we zelf willen, maar wat altijd moet. En als het altijd moet, dan voelt het als een dieet. Dieetdenken is geboren en we komen in conflict met onszelf 😉.

Wat begon als een fijne lijdraad, wordt een keurslijf waar we vanaf willen. Herken je dit?

Strenge regels

Het probleem binnen dieetdenken is niet de intentie op zich. De meeste mensen vinden het geen probleem om een keertje taart af te slaan. Wat we vaak wel een probleem vinden, is als we ALTIJD gebak af MOETEN slaan, omdat we MOETEN afvallen. Voel je wat er gebeurt?

Iets ALTIJD MOETEN, voelt heel anders dan bewust zo nu en dan iets afslaan. De regel op zich is dus meestal niet het probleem. De strengheid van de regel is het probleem.

Want strenge eetregels maken dat je gaat oordelen over jezelf en/of over eten. Je gaat eten in vakjes plaaten. Iets is goed of fout.  Een appel is gezond en dus goed. Snoepen is fout en dus verkeerd (oordeel). ‘Koolhydraten zijn slecht (oordeel).

Diëten wakkeren deze gedachten aan. Want een dieet werkt vaak alleen als je je echt helemaal aan alle regels houdt. Voel je het knellen hier alweer 😉?

Een oordeel over jezelf

Doordat je eten gaat beoordelen, beoordeel je automatisch ook de eetkeuze die je maakt en daarmee je eigen gedrag 😏.

‘Als ik een appel eet, ben ik goed bezig.’ ‘Als ik chocolade eet, dan ben ik fout bezig of zondig ik.’ Dit zijn mooie voorbeelden van dieetgedachten.

Je kijkt niet meer neutraal naar eten en jezelf. Maar je kijkt door een zwart-wit bril. Eten is goed of fout en jij doet het goed of fout.

Hiermee raak je je keuzevrijheid kwijt en is het gevecht met eten en jezelf geboren! 

Kan ik het wel?

Je voelt geen vrijheid meer in de keuzes die je maakt. Hierdoor gaat het voelen als hard werken. Dat harde werken is op de lange termijn niet vol te houden. Dus zie je jezelf steeds vaker je eigen eetregels loslaten en balen omdat het voor je gevoel weer niet gaat lukken.

Je gaat vechten met jezelf.  Vechten met jezelf  om af te vallen is kansloos. Dus grote kans dat je de handdoek in de ring gooit en ermee stopt. Poging zoveel mislukt 😣.

Als je wil weten waarom vechten niet helpt om blijvend slank te worden, lees dan mijn blog “Waarom vechten niet helpt als je wil afvallen en wat wel werkt”.

Helpen eetregels dan helemaal niet?

Dat ligt eraan.

Of een “regel” voor je werkt, hangt ervan af hoe streng je de “regel” hanteert voor jezelf én in welke mate je het belangrijk vindt om je ernaar te gedragen. Een belangrijke vraag hierbij is dus: draait het om de regel of draait het om jou 😉.

Als je regels heel streng maakt, dan is de kans dat je ze overtreedt behoorlijk groot.

Bijvoorbeeld ‘Ik moet altijd gezond eten’. Dat klinkt als een hele strenge regel.  Dat je het ALTIJD MOET maakt de regel eigenlijk onwerkbaar.

Is het wel ALTIJD mogelijk om gezond te eten? En WIL je dit eigenlijk wel ALTIJD?.

De regel geeft op je deze manier geen ruimte om er vanaf te kunnen wijken. En doordat het ALTIJD MOET, is de kans groot dat het als een verplichting gaat voelen. En als je geen vrijheid maar een verplichting voelt, dan voelt het hetzelfde als bij een dieet.

Een gezonde relatie met eten en jezelf

De meeste mensen die willen afvallen, willen een gezonde relatie met eten. Want ze willen niet alleen afvallen, maar zich ook fysiek en metaal fit voelen. 

Ze zijn klaar met jojoen en willen graag blijvend resultaat. Om een blijvend resultaat te behalen, heb je een blijvende gedragsverandering nodig. Populair gezegd, ben je op zoek naar een ‘nieuw slanker/gezonder normaal’.

Een gezonde relatie met eten draait niet om strenge eetregels. Een gezonde relatie met eten draait om een gezonde relatie met jezelf. Om zowel fysiek als mentaal verzadigd te zijn, heb je het nodig om te ontdekken wat voor jou belangrijk is in de omgang met eten en met jezelf.

Wist je dat we in 99% van de gevallen niet eten, omdat we fysiek honger hebben, maar omdat we mentaal niet verzadigd zijn 😉? Mentale honger, noemen we hoofdhonger. Alles over eetdrang en hoofdhonger kan je lezen in mijn gratis e-book ‘Eetdrang verminderen’.

Eetwaarden helpen wel

Strenge eetregels helpen dus niet. Maar eetwaarden helpen je wel om eetkeuzes te maken. Wat is nu het verschil tussen eetregels en eetwaarden 🤔?

Eetregels draaien om regels

Ze leiden tot dieetdenken en, zoals je hebt kunnen lezen, zal je die regels vroeg of laat een keer verbreken.

Het verbreken van één eetregel leidt er vaak toe dat je de rest ook maar los te laat. ‘De dag is toch al verpest. Vandaag wordt het toch niets meer’. Je herkent deze gedachten misschien wel. Ze leiden vaak tot het bekende ‘Ik begin maandag wel weer’ 😉.

Eetwaarden draaien om jou

Ze zorgen ervoor dat je kiest voor wat voor jou belangrijk is. Je verlangt ernaar om de keuzes te maken die passen bij je waarden. Als je een keer niet naar je waarden kan kiezen, is dat geen probleem. Maar je zal er automatisch alles aan doen om het volgende moment wel weer te kiezen wat je graag wil en waar je blij van wordt.

Zelf heb ik ook een aantal eetwaarden die ik belangrijk vind.  Bijvoorbeeld:

✅ Ik ben matig met vlees.
✅ Ik eet graag veel groente.
✅ Ik eet het liefst 3 voedzame en lekkere maaltijden per dag.
✅ Ik ben matig met tussendoortjes. En als ik een tussendoortje eet, is dat voor mij iets extra’s en kies ik voor iets wat ik heel lekker vind en wat niet persé gezond hoeft te zijn.
✅ Ik eet het liefst voedingsmiddelen die zo min mogelijk bewerkt zijn.

Ze geven een richting in hoe ik het liefst eet. Ik word er blij van om op die manier te eten, omdat ze bijdragen aan wat ik belangrijk vind. Namelijk goed voor mezelf en mijn lijf zorgen. Maar ze zijn niet zwart-wit. Het is niet zo dat het ALTIJD MOET. En daarom is het ook geen probleem voor mij als het een keer anders loopt.

Ik heb zelf de vrijheid om keuzes te maken. Als het dus een keer anders loopt, is dat ok. En zodra ik kan, eet ik het liefst weer volgens mijn eetwaarden.

Voel je het verschil 😀?

Nu jij

Stop dus met strenge eetregels en dieetdenken. En ga op zoek naar jouw eetwaarden.

Ontdek met welke eetregels of dieetgedachten jij het jezelf nog moeilijk maakt. Dit kan best lastig voor je zijn. Zeker als je lang en veel gedieet hebt.

Ook kan het zijn dat je ontdekt dat je wel weet hoe je graag zou willen eten, maar dat je het niet doet, omdat er andere dingen zijn die je hierbij in de weg zitten.

Zoals bijvoorbeeld:

✅ moeite hebben met grenzen stellen
✅ het lastig vinden om voor jezelf te kiezen
✅ last hebben van please gedrag

Ook dit zijn dingen waar regels vaak de belemmerende factor zijn. Als ervaringsdeskundige, gedragscoach en ACT therapeut reik ik je graag tools aan om ook hier anders mee om te leren gaan.

Ik ben ervan overtuigd dat een gezonde relatie met eten vooral gaat over een gezonde mindset en een gezonde relatie met jezelf.

Wil je hier graag meer over weten? Meld je aan voor een gratis en vrijblijvend kennismakingsgesprek om te ontdekken of ik en mijn werkwijze bij je passen. Zo’n gratis kennismakingsgesprek verplicht je tot niets. Ik help je hier graag verder mee 🤗.

Ik wens je een hele ontspannen relatie met eten en je gewicht.

 

Groetjes,

Karin